Nibbana w Theravadzie

Nibbana, znane również jako Nirwana, odgrywa kluczową rolę w buddyzmie Theravady jako ostateczny cel duchowy. Jest to stan wyzwolenia od cyklu reinkarnacji i cierpienia, osiągany poprzez praktykę ścieżki buddyjskiej. W tradycji Theravady Nibbana jest opisywane w licznych sutrach, z których wybrane przykłady pomogą zrozumieć to pojęcie.

  1. Sutta Nipata – Attadanda Sutta (Sn 4.15):
    W Attadanda Sutta, Budda podkreśla, że Nibbana jest wolne od wszelkich form cierpienia. Nauczając mnichów, Budda opisuje Nibbana jako stan, w którym wszelkie pragnienia i egoizm są zakończone. W tym stanie nie ma miejsca dla skoncentrowanej egzystencji, a jednostka osiąga wyzwolenie od kręgu narodzin i śmierci.
  2. Digha Nikaya – Maha-parinibbana Sutta (DN 16):
    Maha-parinibbana Sutta opisuje ostatnie dni życia Buddy i Jego ostateczne wejście do Nibbany. Sutta ta zaznacza, że Nibbana jest niewzruszoną równowagą, niepodlegającą zmianom. W momencie śmierci Buddy, jego ciało fizyczne umiera, ale Jego umysł osiąga ostateczne wyzwolenie.
  3. Anguttara Nikaya – Udana Sutta (AN 8.1):
    Udana Sutta przekazuje nauki Buddhy na temat Nibbany. W tym tekście Budda porównuje Nibbanę do spokojnego oceanu, wolnego od burzliwych fal pragnień i pożądliwości. Osoba osiągająca Nibbanę doświadcza pokoju, wolności i pełni zrozumienia.
  4. Samyutta Nikaya – Nibbana Sutta (SN 38.1):
    Nibbana Sutta podkreśla, że Nibbana nie jest stanem, który można opisać za pomocą słów, ponieważ przekracza wszelkie konwencjonalne kategorie. Tekst ten podkreśla transcendencję Nibbany ponad dualistyczną strukturę myślową, co sprawia, że jest trudnym do opisania i pojęcia.

W tradycji Theravady Nibbana jest zrozumiane jako wyzwolenie od trzech korzeni cierpienia: chciwości (lobha), nienawiści (dosa) i nieświadomości (moha). Praktyka medytacyjna, rozwijanie mądrości (pañña) i moralności (sila) są kluczowymi elementami prowadzącymi do osiągnięcia Nibbany.

Warto zauważyć, że teksty te są często interpretowane przez mistrzów i uczonych buddyjskich, co może prowadzić do różnic w zrozumieniu. Zrozumienie Nibbany wymaga głębokiej refleksji i praktyki medytacyjnej, a teksty buddyjskie są jedynie przewodnikiem na tej ścieżce.

Linki do tekstów źródłowych:

  1. Attadanda Sutta
  2. Maha-parinibbana Sutta
  3. Udana Sutta
  4. Nibbana Sutta